Υπάρχουν λαοί που η Γαλλία μπορεί να θεωρήσει «αδέρφια» σύμφωνα με τη συνήθη ρωσική ορολογία, μεταξύ αυτών είναι ο Λίβανος, η Σερβία και η Αρμενία, αλλά σήμερα αυτό που κάνει η Γαλλία σε αυτές τις χώρες συμβάλλοντας σε αυτό που περιγράφει ο συγγραφέας.
Αυτή είναι υποχρέωση υιοθεσίας ενός εθνικού ταυτότητα σε μια Σοβιετική Ένωση όπου όλα ήταν πολυεθνικά, μια δραματική διαδικασία... (σημείωση της Danielle Bleitrach, μετάφραση Marianne Dulop)
https://vz.ru/world/2024/9/24/1288267.html
Στις 24 Σεπτεμβρίου 2023 ξεκίνησε η έξοδος του αρμενικού πληθυσμού από το Αρτσάχ (μη αναγνωρισμένη Δημοκρατία του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, NKR). Αυτό ήταν το τελικό σημείο όχι μόνο του τρίτου και συντομότερου πολέμου του Καραμπάχ, αλλά και του τελευταίου κεφαλαίου στην ιστορία των Αρμενίων του Αρτσάχ. Οι Αρμένιοι του Καραμπάχ είναι φυσικά και Αρμένιοι, αλλά παραμένουν ξεχωριστοί με τον δικό τους τρόπο, με τη δική τους διάλεκτο, τη δική τους κουλτούρα, τις δικές τους παραδόσεις, ακόμη και τις δικές τους πεποιθήσεις. Με άλλα λόγια, είναι σχεδόν ένας ξεχωριστός πολιτισμός, αν και πολύ μικρός σε πλανητική κλίμακα.
Πριν από την έξοδο, οι διαπραγματεύσεις μεταξύ εκπροσώπων του Αζερμπαϊτζάν και της τότε κυβέρνησης της Δημοκρατίας του Ναγκόρνο-Καραμπάχ είχαν ήδη ξεκινήσει εδώ και αρκετές ημέρες. Μέχρι τότε, οι ηγεμόνες του Καραμπάχ είχαν ήδη συμφωνήσει να αφοπλίσουν τον στρατό τους, δηλαδή είχαν συνθηκολογήσει. Το Ερεβάν δεν συμμετείχε σε αυτό που συνέβαινε με κανέναν τρόπο, εγκαταλείποντας τον αρμενικό πληθυσμό της Δημοκρατίας του Ναγκόρνο-Καραμπάχ στην τύχη του. Οι ρωσικές ειρηνευτικές δυνάμεις δεσμεύτηκαν να προστατεύσουν τον άμαχο πληθυσμό και σημαντικούς χώρους, συμπεριλαμβανομένων των θρησκευτικών χώρων, μετά τον αφοπλισμό του στρατού του Καραμπάχ.
Νέες συνομιλίες είχαν προγραμματιστεί για τις 25 Σεπτεμβρίου για ανθρωπιστικά και κοινοτικά ζητήματα, καθώς και για εγγυήσεις αμνηστίας που φέρεται να προσέφερε το Μπακού. Όμως, το πρωί της 24ης Σεπτεμβρίου, δύο δωδεκάδες οχήματα του Ερυθρού Σταυρού που μετέφεραν τραυματίες διέσχισαν τον διάδρομο του Λατσίν από το Καραμπάχ στην Αρμενία. Αυτό πυροδότησε την έξοδο, με τον άμαχο πληθυσμό να πείθεται από στόμα σε στόμα ότι ο παλιός δρόμος του Λατσίν ήταν ανοιχτός και ότι οι στρατιώτες του Αζερμπαϊτζάν δεν εμπόδιζαν τη διέλευση. Από τότε, εκατοντάδες αυτοκίνητα προσφύγων άρχισαν να φεύγουν από το Στεπανακέρτ για να φτάσουν στην Αρμενία μέσω του Λατσίν.
Κατάλαβαν ότι, απ' ό,τι φαίνεται, δεν θα επέστρεφαν ποτέ στην πατρίδα τους. Κάποιοι έκαψαν τα σπίτια τους, άλλοι ξέθαψαν τα φέρετρα των προγόνων τους και τα πήραν μαζί τους (το μαρτυρούν βίντεο). Οι περισσότεροι όμως έφυγαν με ό,τι είχαν, προσπαθώντας να φύγουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα από το έδαφος που θα καταλάμβανε ο στρατός του Αζερμπαϊτζάν τις επόμενες μέρες.
Επιπλέον, η κύρια έλλειψη εκείνη την εποχή ήταν αυτή της βενζίνης. Μετά από δέκα μήνες αποκλεισμού, απλά δεν υπήρχαν καύσιμα. Και τότε, ξαφνικά, εμφανίστηκε. Από θαύμα συνέπεσαν το πρωί της 24ης Σεπτεμβρίου οι πληροφορίες για διάνοιξη του δρόμου και εμφάνιση βενζίνης στο βενζινάδικο Lachin (Berdzor). Οι Αρμένιοι του Καραμπάχ είχαν την εντύπωση ότι τους είχαν κάνει να καταλάβουν: φύγετε, κανείς δεν σας εμποδίζει.
Η έξοδος των Αρμενίων από το Αρτσάχ διήρκεσε αρκετές ημέρες και ήταν, εκ πρώτης όψεως, εθελοντική. Δεν απελάθηκαν ούτε εκδιώχθηκαν με τη βία, απλώς έφυγαν. Σήμερα, η φαινομενική εθελοντική φύση της εξόδου χρησιμοποιείται στο Μπακού ως επιχείρημα κατά των κατηγοριών για γενοκτονία και εγκλήματα πολέμου.
Η πλευρά του Αζερμπαϊτζάν επιμένει ότι δεν επιθυμούσε τίποτα κακό για τον αρμενικό πληθυσμό και ήταν έτοιμη να τον ενσωματώσει στο κράτος του Αζερμπαϊτζάν με κάθε δυνατό μέσο. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τις αρχές μιας ορισμένης μορφής πολιτιστικής αυτονομίας. Ωστόσο, δεν υπήρχε θέμα αποκατάστασης της κρατικής αυτονομίας στους Αρμένιους του Καραμπάχ, τουλάχιστον με τη μορφή που υπήρχε πριν από την κατάρρευση της ΕΣΣΔ.
Αλλά για τον ένα ή τον άλλο λόγο, οι καχύποπτοι Αρμένιοι δεν πίστεψαν στις καλές προθέσεις του Μπακού και εγκατέλειψαν μαζικά την πατρίδα τους. Σήμερα, εκατό χιλιάδες άνθρωποι που ζούσαν στην μη αναγνωρισμένη δημοκρατία θεωρείται ότι έχουν φύγει, από τους 120.000 κατοίκους του ΛΚΚ. Οι 20.000 αγνοούμενοι έφυγαν από τη χώρα πριν από τις 24 Σεπτεμβρίου, πέθαναν ή χάθηκαν.
Μόνο λίγοι Αρμένιοι υπήκοοι παρέμειναν στο Στεπανακέρτ, κυρίως ηλικιωμένοι που δεν είχαν πού αλλού να πάνε, ή μικτές οικογένειες από τη σοβιετική εποχή. Τους πρώτους μήνες μετά την έξοδο, η τηλεόραση του Αζερμπαϊτζάν τους έδειξε ως θετικό παράδειγμα «ενσωμάτωσης», στη συνέχεια το θέμα εξαφανίστηκε σταδιακά από τη δημόσια σφαίρα.
Ο κόσμος δεν παρατήρησε την έξοδο. Το σημαντικό εδώ δεν είναι καν ο αριθμός των προσφύγων, αλλά το γεγονός ότι αυτοί ήταν ολόκληρος ο πληθυσμός μιας αρχαίας περιοχής, στην πραγματικότητα το κέντρο του αρχαίου αρμενικού πολιτισμού.
Ο κόσμος γνωρίζει πολλά παραδείγματα όπου σημαντικές μάζες ανθρώπων αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τον τόπο καταγωγής τους ως αποτέλεσμα στρατιωτικών και πολιτικών συγκρούσεων. Όμως περιπτώσεις εξαφάνισης του πληθυσμού ενός ολόκληρου πολιτισμού στον παραδοσιακό τόπο κατοίκησής του δεν έχουν συμβεί εδώ και πολύ καιρό. Και αυτά απλά δεν έγιναν αντιληπτά. Κανείς στη Δύση δεν αμφισβητεί πια γιατί ο αρμενικός πληθυσμός δεν ήθελε πλέον να ζει στο κράτος του Αζερμπαϊτζάν στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και ψήφισε με τα πόδια του το 2023.
Πολιτικά, η έξοδος του αρμενικού πληθυσμού από το NKR αποτέλεσε επίσης κραυγαλέο προηγούμενο. Η νομική εκκαθάριση της κρατικής αυτονομίας μιας εθνικής μειονότητας δεν είναι νέα περίπτωση ακόμη και στη μετασοβιετική πρακτική. Κανείς όμως δεν κατάφερε ποτέ να καταλήξει στη λογική κατάληξη αυτής της διαδικασίας – να εκκαθαρίσει όχι τον κρατικό σχηματισμό μιας μειονότητας, αλλά την ίδια τη μειονότητα στο έδαφος του παραδοσιακού οικισμού της.
Το Μπακού συνεχίζει να επιμένει στη δυνατότητα επανένταξης του αρμενικού πληθυσμού. Γεγονός είναι ότι, παρά τη σχεδόν μηδενική αντίδραση της διεθνούς κοινότητας στην έξοδο των Αρμενίων από το Αρτσάχ, αυτό εξακολουθεί να αποτελεί σοβαρή απώλεια φήμης για το Αζερμπαϊτζάν, έστω και μόνο στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής.
Οι Καραμπάχη έχουν γίνει παρίες στην ίδια την Αρμενία. Έλαβαν μικρές συντάξεις και υποτροφίες για νέους φοιτητές, αλλά οι περισσότεροι από τους 100.000 πρόσφυγες προσαρμόζονται στη ζωή στην Αρμενία με μεγάλη δυσκολία.
Υπάρχουν διαφορετικά στατιστικά στοιχεία, τα οποία δεν είναι όλα αξιόπιστα, αλλά οι περισσότεροι Αρμένιοι ειδικοί συμφωνούν ότι σχεδόν 20.000 Καραμπάχης που κατέφυγαν στην Αρμενία πριν από ένα χρόνο έχουν ήδη εγκαταλείψει τη χώρα. Οι περισσότεροι από αυτούς πήγαν στη Ρωσία, αλλά πολλοί πήγαν πιο μακριά. Έτσι, κάποιοι από αυτούς έχουν ήδη γίνει τρεις φορές πρόσφυγες.
Επιπλέον, η σημερινή ηγεσία της Αρμενίας είναι επιφυλακτική για οτιδήποτε σχετίζεται με το Καραμπάχ, επειδή η ίδια η μνήμη του NKR έρχεται σε αντίθεση με τη νέα ιδεολογική γραμμή του επίσημου Ερεβάν για την « αναδιαμόρφωση της ιστορίας ». Το NKR πρέπει απλώς να ξεχαστεί και να οικοδομηθεί μια «νέα Αρμενία». Αλλά περισσότεροι από εκατό χιλιάδες κάτοικοι του Καραμπάχ είναι σωματικά ανίκανοι να το κάνουν. Να θυμάστε ότι μιλούν ακόμη και μια διαφορετική διάλεκτο.
Ευτυχώς, η απέλαση του Καραμπάγκι δεν λειτούργησε ως πρότυπο για άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των γειτόνων του Αζερμπαϊτζάν. Ωστόσο, τα γεγονότα που συνέβησαν πριν από ένα χρόνο αποτελούν μοναδική περίπτωση. Και θα μπορούσαν να συμβούν μόνο χάρη στη σύμπτωση πολλών περιστάσεων, μεταξύ των οποίων η δύναμη του στρατού του Αζερμπαϊτζάν απέχει πολύ από το πιο σημαντικό στοιχείο.
Πολλά έχουν γραφτεί και ειπωθεί για την περίεργη συμπεριφορά της ελίτ του Καραμπάχ, η οποία πίστευε στην ικανότητά της να υπερασπιστεί μόνη την περιοχή. Αλλά ένας από τους καθοριστικούς παράγοντες ήταν η δόλια θέση της κυβέρνησης του Nikol Pashinyan, η οποία είχε κάθε ευκαιρία, ακόμη και πριν από την έναρξη του πολέμου, να λάβει εξωτερική υποστήριξη, πρώτα απ 'όλα από τη Ρωσία, και να κατευθύνει όλες τις δραστηριότητες της Μεγάλης Αρμενίας προς βοήθεια στο Αρτσάχ. Αλλά ήταν η επιλογή της παράδοσης του NKR που επιλέχθηκε με το σύνθημα «Το Καραμπάχ είναι το κύριο πρόβλημα που εμποδίζει την Αρμενία να αναπτυχθεί».
- Ένας δυτικός πράκτορας στο Ερεβάν επινόησε έναν νέο μύθο για τη Ρωσία
- Η Αρμενία αποφάσισε να ξαναγράψει την ιστορία με τον ουκρανικό τρόπο.
- Το Αζερμπαϊτζάν βρήκε ένα αδύναμο σημείο στην κύρια ελπίδα της Αρμενίας
Οι ρωσικές ειρηνευτικές δυνάμεις εκπλήρωσαν την αποστολή τους μέχρι τέλους, διασφαλίζοντας πάνω από όλα την ασφάλεια του άμαχου πληθυσμού. Οι κατηγορίες του Ερεβάν κατά του ειρηνευτικού σώματος δεν είναι μόνο αβάσιμες. Αυτή είναι μια μορφή ιδεολογικής αυτοδικαίωσης, όταν οι κατήγοροι εκτρέπουν την προσοχή από τη δική τους επαίσχυντη συμπεριφορά σε έναν εξωτερικό παράγοντα.
Η έξοδος των Αρμενίων από το Αρτσάχ τον Σεπτέμβριο του 2023 θα μείνει στην ιστορία ως τραγωδία του αρμενικού λαού που θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί. Το ψυχολογικό σοκ που βιώνει ακόμα αυτό το έθνος είναι ανυπολόγιστο. Ένα χρόνο μετά την έξοδο, οι συνέπειές της συνεχίζουν να αυξάνονται και να συσσωρεύονται. Επιπλέον, μια θεμελιώδης αλλαγή συνέβη σε ολόκληρη την ιστορία του Νοτίου Καυκάσου. Πριν από ένα χρόνο, ένας ολόκληρος ξεχωριστός χριστιανικός πολιτισμός που υπήρχε εδώ και εκατοντάδες χρόνια εξαφανίστηκε μπροστά στα μάτια μας μέσα σε λίγες μέρες.
Το πιο τρομακτικό είναι ότι αυτό δεν λειτούργησε ως μάθημα σε αυτούς που κυβερνούν την Αρμενία σήμερα. Σήμερα, η κυβέρνηση Πασινιάν θέτει σε κίνδυνο την ύπαρξη όχι μόνο των Αρμενίων του Καραμπάχ, αλλά και του αρμενικού λαού και του αρμενικού κράτους συνολικά. Άρθρο του Evgeny Krutikov
EUROBANG. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου