Με τη μείωση των στρατηγικών κερδών από τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα και τις εσωτερικές και εξωτερικές απειλές για την πρωθυπουργία του, ένας μαχόμενος Νετανιάχου μπορεί να επιλέξει τον πόλεμο με τον Λίβανο για να παρατείνει την πολιτική του επιβίωση.
Εξαναγκασμένος σε μια εκεχειρία στη Γάζα από ένα θυμωμένο κοινό που απαιτεί ανταλλαγές κρατουμένων, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου αντιμετωπίζει τώρα τη δυσκολότερη πρόκληση από τότε που εξαπέλυσε αεροπορικές και χερσαίες επιθέσεις στη Λωρίδα της Γάζας τον Οκτώβριο.
Η συχνότητα των απειλών του τόσο προς τη Χαμάς στη Γάζα όσο και τη Χεζμπολάχ του Λιβάνου στο βόρειο μέτωπο του Ισραήλ έχει εκτοξευθεί μετά την απρόθυμη αποδοχή από τον Νετανιάχου της εκεχειρίας με τη μεσολάβηση του Κατάρ.
Ενώ οι στόχοι του πρωθυπουργού και της Ουάσιγκτον ευθυγραμμίζονται με τη διεξαγωγή πολέμου κατά της Παλαιστινιακής αντίστασης και, κατ' επέκταση, στη Γάζα, οι πολιτικές τους αποκλίνουν ως προς τη στρατηγική και τη διάρκεια της σύγκρουσης. Αντιμέτωπες με δικές τους απειλές και επιθέσεις από αντιστασιακές φατρίες στη Δυτική Ασία, οι ΗΠΑ προτιμούν να χρησιμοποιούν μια στρατιωτική προσέγγιση με μόχλευση χωρίς καμία εκτεταμένη εμπλοκή στο έδαφος.
Τον τελευταίο καιρό, η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει υιοθετήσει μια πιο αυστηρή προσέγγιση απέναντι στις ενέργειες του Τελ Αβίβ στη βόρεια Λωρίδα της Γάζας και ζήτησε συντονισμό του Ισραήλ με τις ΗΠΑ στον επίγειο πόλεμο. Λίγες ώρες πριν από την εφαρμογή της εκεχειρίας, ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν υπογράμμισε ότι «η μαζική απώλεια αμάχων και ο εκτοπισμός της κλίμακας που είδαμε στη Βόρεια Γάζα [δεν πρέπει] να επαναληφθούν στον Νότο».
Ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Τζον Κίρμπι, είπε επίσης πρόσφατα στους δημοσιογράφους ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν «δεν υποστηρίζει επιχειρήσεις του Νότου, εκτός εάν ή έως ότου οι Ισραηλινοί καταφέρουν να αποδείξουν ότι έχουν λογοδοτήσει όλους τους εσωτερικά εκτοπισμένους της Γάζας».
Παράταση πολέμου για προσωπικό όφελος
Ο Νετανιάχου, ωστόσο, έχει μια διαφορετική ατζέντα, επιδιώκοντας να παρατείνει τη σύγκρουση για προσωπικά οφέλη και όχι για πολιτική επιτυχία. Η συνέχιση του πολέμου σημαίνει ότι θα παραμείνει στο αξίωμα περισσότερο και θα έχει το χρόνο να συνάψει εσωτερικές και εξωτερικές συμφωνίες που διασφαλίζουν την επιβίωσή του μετά τη σύγκρουση.
Προς το παρόν, ο « King Bibi » αντιμετωπίζει αυξανόμενη πίεση τόσο από συμμάχους όσο και από αντιπάλους. Οι διεθνείς εκκλήσεις για απτά αποτελέσματα από τη σύγκρουση εντείνονται, με τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης να αναγκάζονται όλο και περισσότερο - από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης - να τονίζουν τα ισραηλινά εγκλήματα πολέμου στη Γάζα. Εσωτερικά, ο Νετανιάχου παλεύει με σχεδόν καθημερινά αιτήματα για την παραίτησή του ή για την απομάκρυνση εξτρεμιστών υπουργών του υπουργικού συμβουλίου από το Otzma Yehudit και τα θρησκευτικά σιωνιστικά κόμματα.
Στον απόηχο της επιχείρησης Al-Aqsa Flood, η ισραηλινή αντιπολίτευση έβαλε σε πειρασμό το κόμμα Λικούντ του Νετανιάχου με προσφορές να απολύσει τον υπουργό Οικονομικών Bezalel Smotrich και τον υπουργό Εθνικής Ασφάλειας Itamar Ben Gvir - καθώς και την απομάκρυνση του ίδιου του πρωθυπουργού - ως προϋπόθεση για τη συμμετοχή κυβέρνηση έκτακτης ανάγκης.
Αυτές οι προτάσεις αποσκοπούσαν στην επίλυση της συνεχιζόμενης πολιτικής και κοινωνικής αναταραχής του Ισραήλ από το 2019, η οποία οδήγησε σε πέντε διαδοχικούς εκλογικούς κύκλους σε τέσσερα χρόνια και σε συχνές μαζικές αντικυβερνητικές διαδηλώσεις. Μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας θα μπορούσε επίσης να επαναλάβει και ενδεχομένως να αναπτύξει τις Συμφωνίες του Αβραάμ, τεταμένη από την παρουσία εξτρεμιστικών κομμάτων στην κυβέρνηση. Οι ριζοσπάστες υπουργοί του Νετανιάχου έχουν συχνά επηρεάσει αρνητικά τόσο αυτές τις εκκολαπτόμενες Ισραηλινοαραβικές σχέσεις όσο και τη σχέση του Τελ Αβίβ με τους Δημοκρατικούς των ΗΠΑ.
Συγκεκριμένα, η συμμετοχή του αρχηγού του Εθνικού Στρατοπέδου Μπένι Γκαντζ και του πρώην Επιτελάρχη Γκάντι Αζίνκοτ στην κυβέρνηση έκτακτης ανάγκης του Ισραήλ μετά τις 7 Οκτωβρίου εξαρτάται από τη διάρκεια του πολέμου ή την εξελισσόμενη σχέση μεταξύ της κυβέρνησης Μπάιντεν και του Νετανιάχου. Τα ζητήματα εμπιστοσύνης μεταξύ Νετανιάχου και Γκαντζ προσθέτουν άλλο ένα στρώμα σε μια ήδη πολύπλοκη πολιτική κρίση.
Όλοι οι άνδρες του βασιλιά
Ακόμη και οι σύμμαχοι του «βασιλιά» δείχνουν ελάχιστη υποστήριξη, στρέφοντας τα πράγματα στον Νετανιάχου εν μέσω ανελέητων πολιτικών ελιγμών. Οι κάποτε σταθεροί εταίροι του στο συνασπισμό, κουρασμένοι από τις συνεχείς απειλές του και τις κυβερνητικές αναταραχές, απειλούν τώρα να αποσυρθούν από την κυβέρνησή του εάν δεν συνεχιστεί ο πόλεμος στη Γάζα - μια κίνηση που συνδέεται με την απελευθέρωση κρατουμένων και από τις δύο πλευρές.
Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων εκεχειρίας στα τέλη Νοεμβρίου, ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας Μπεν-Γκβίρ εξέφρασε αυτές τις απειλές δημόσια στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X, λέγοντας: «Η διακοπή του πολέμου ισοδυναμεί με τη διάλυση της κυβέρνησης». Ο υπουργός Οικονομικών Smotrich, επίσης σε ανάρτησή του στο X, χαρακτήρισε τη διακοπή του πολέμου με αντάλλαγμα την απελευθέρωση όλων των κρατουμένων στη Γάζα «ένα σχέδιο εξάλειψης του Ισραήλ».
Για τον Νετανιάχου, η προτεραιότητα δεν είναι ο πόλεμος στη Γάζα και οι γενοκτονικοί στόχοι της, αλλά μάλλον ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης της εσωτερικής διαμάχης εν μέσω των φόβων του για πραξικόπημα. Συνεχίζουν να κυκλοφορούν αναφορές για την τάση του Λικούντ να τον καθαιρέσει μέσω ψήφου δυσπιστίας στην Κνεσέτ και να επιλέξει άλλο μέλος του κόμματος για να σχηματίσει κυβέρνηση - χωρίς να χρειάζεται να διεξαχθούν ακόμη γενικές εκλογές.
Αυτές οι προτάσεις έφτασαν στο σημείο να κατονομάσουν πιθανούς αντικαταστάτες - ένας τέτοιος υποψήφιος είναι ο σημερινός πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και Ασφάλειας της Κνεσέτ, Γιούλι Εντελστάιν, ο οποίος θα διοριζόταν προσωρινός πρωθυπουργός μέχρι να εκλεγεί νέος αρχηγός κόμματος.
Τον περασμένο μήνα, σε μια ύστατη προσπάθεια να εξασφαλίσει την υποστήριξη του δεξιού κόμματός του, ο Νετανιάχου φέρεται να υπενθύμισε στα μέλη του Λικούντ: «Είμαι ο μόνος που θα αποτρέψει ένα παλαιστινιακό κράτος στη Γάζα και [τη Δυτική Όχθη] μετά τον πόλεμο».
Θυσία του Ισραήλ για να σωθεί η Μπίμπι
Ουσιαστικά, η πολιτική στρατηγική επιβίωσης του Νετανιάχου επικεντρώνεται στο να απεικονίζει τον εαυτό του ως τον μοναχικό υπερασπιστή έναντι της ρηχής ρητορικής των ΗΠΑ για μια λύση δύο κρατών. Προσπαθώντας να παρακάμψει την ευθύνη για τις αποτυχίες του κράτους κατοχής, ο Νετανιάχου αντιμετωπίζει τώρα έναν αναζωπυρούμενο Μπένι Γκαντζ στην αντιπολίτευση. Πρόσφατες ισραηλινές δημοσκοπήσεις προβλέπουν σημαντική αλλαγή στο ευρύτερο κοινό, ευνοώντας την αντιπολίτευση και τα αραβικά κόμματα έναντι του σημερινού δεξιού συνασπισμού. Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, ένας νέος συνασπισμός αναμένεται να κερδίσει 79 έδρες, σε σύγκριση με 41 έδρες για τα κόμματα της τρέχουσας ακροδεξιάς κυβέρνησης Λικούντ.
Η επισφαλής πολιτική κατάσταση του Ισραήλ κάνει τον Νετανιάχου να αντιστέκεται σε οποιαδήποτε λύση, διευθέτηση ή έξοδο που θα μπορούσε να οδηγήσει σε νομικές συνέπειες για αυτόν. Υπονομεύει το κόμμα του απειλώντας με άμεσες εκλογές μετά τον πόλεμο, εάν οι εσωτερικές μηχανορραφίες του Λικούντ εναντίον του δεν σταματήσουν - έχοντας ήδη αρνηθεί να παραιτηθεί από τη θέση του.
Το πιο ανησυχητικό είναι ότι παρά τις καταστροφικές εμπειρίες του Ισραήλ στο παρελθόν στον Λίβανο, ο Νετανιάχου μπορεί να δει έναν πόλεμο στο βόρειο τμήμα ως τη μόνη πιθανή οδό διαφυγής του - έναν τρόπο να αναδιατάξει την πολιτική του τύχη για να αποφύγει κατηγορίες διαφθοράς και να αντιμετωπίσει τις στρατιωτικές του αποτυχίες. Γιατί να μην παίξετε ρώσικη ρουλέτα με τον Λίβανο, όταν η μόνη άλλη επιλογή είναι μια μεγάλη απόσταση σε ένα κελί φυλακής;
Από την πλευρά τους, οι ΗΠΑ, έχοντας επίγνωση των περιοριστικών επιλογών του Νετανιάχου και του πιθανού τζόγου του, μεταφέρουν διακριτικά μηνύματα στη Χεζμπολάχ και τη λιβανική κυβέρνηση μέσω διαφόρων ενδιάμεσων, ζητώντας αυτοσυγκράτηση.
Ενώ ο ισραηλινός στρατός δεν μπορεί να διεξάγει πόλεμο για να προστατεύσει το πολιτικό και προσωπικό μέλλον του Νετανιάχου, οι διαρροές των τελευταίων εβδομάδων δείχνουν ότι ο στρατός φαίνεται να είναι πιο ενθουσιώδης για τον πόλεμο στον Λίβανο από τους περισσότερους Ισραηλινούς πολιτικούς.
Δεν θα ήθελαν τίποτα περισσότερο από το να καταστρέψουν τη δύναμη Radwan, τη μονάδα ειδικών δυνάμεων της Χεζμπολάχ, ή τουλάχιστον να την απομακρύνουν από τα σύνορα. Αυτό, εκτός από τη μακροπρόθεσμη φιλοδοξία του ισραηλινού στρατού να καταστρέψει το στρατηγικό οπλοστάσιο της λιβανικής αντίστασης και να τον αναγκάσει να αποσυρθεί από την περιοχή νότια του ποταμού Λιτάνι. Εδώ είναι που οι υπολογισμοί του Νετανιάχου διασταυρώνονται με εκείνους των κορυφαίων του στρατού του, οι οποίοι απειλούνται εξίσου από την ευθύνη που πρέπει να αντιμετωπίσουν στο τέλος του πολέμου. Τα πρωτοφανή γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου αποκάλυψαν βαθιά κενά στη στρατιωτική νοημοσύνη και ετοιμότητα του Ισραήλ, και ο στρατός σχεδόν σίγουρα θα πληρώσει ένα μελλοντικό τίμημα για αυτό.
Παρά την αλληλοεπικάλυψη απόψεων μεταξύ του Νετανιάχου και των διοικητών του στρατού του, ένας ισραηλινός πόλεμος στον Λίβανο δεν είναι απαραίτητα αναπόφευκτος - κατ' αρχήν. Στην πραγματικότητα, οι ΗΠΑ και ορισμένοι από τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων του Τελ Αβίβ γνωρίζουν πολύ καλά ότι οι υπολογισμοί ενός πολέμου με τη Χεζμπολάχ είναι διαφορετικοί από τους υπολογισμούς του πολέμου σε οποιοδήποτε άλλο μέτωπο. Αυτό δεν οφείλεται μόνο στις σημαντικές στρατιωτικές δυνατότητες και την εμπειρία της Χεζμπολάχ στο πεδίο της μάχης, αλλά και λόγω του συντονισμού που λαμβάνει χώρα μεταξύ του Άξονα Αντίστασης της περιοχής -Ιράν, Ιράκ, Υεμένη, Συρία, Λίβανος και Παλαιστίνη.
Παρόλο που ο Νετανιάχου και οι στρατηγοί του μπορεί να δουν τον πόλεμο με τον Λίβανο ως μια προσωπική πορεία προς τη σωτηρία, θα αντιμετωπίσουν εμπόδια ακόμη και στη γραμμή εκκίνησης. Πρώτον, η Ουάσιγκτον θα αρνηθεί σχεδόν σίγουρα μια σύγκρουση που θα καταστρέψει τελείως τα συμφέροντα των ΗΠΑ σε ολόκληρη τη Δυτική Ασία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου