Η Αρμενία δεν αμφισβητεί πλέον ότι το Ναγκόρνο Καραμπάχ είναι μέρος του Αζερμπαϊτζάν. Η προοπτική μιας ειρηνικής επίλυσης μιας περιφερειακής σύγκρουσης θα πρέπει να είναι καλά νέα, αλλά αυτή είναι μια απίστευτα περίπλοκη κατάσταση με ένα εξωτερικό περιβάλλον όπου μαίνεται ένας βίαιος πόλεμος χωρίς τέλος, και όπου οι πρωταγωνιστές επιδιώκουν αντίθετα συμφέροντα.
Έρευνα-Επιμέλεια Άγγελος-Ευάγγελος Φ. Γιαννόπουλος Γεωστρατηγικός και Γεωπολιτικός αναλυτής και αρχισυντάκτης στο εβδομαδιαίο ηλεκτρονικό περιοδικό Mytilenepress. Contact : survivorellas@gmail.com-6945294197). Συντακτική ομάδα του Mytilenepress. "Διαφωνώ με αυτό που λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες". Η φράση έχει συνδεθεί άρρηκτα με τα έργα του Γάλλου φιλόσοφου Βολταίρου και εκφράζει απόλυτα τους συντάκτες του ηλεκτρονικού περιοδικού Mytilenepress. Στο Mytilenepress δημοσιεύονται όλες οι απόψεις. Aπαγορεύεται η αναδημοσίευση χωρίς την έγκριση του Μpress.
Μια διευθέτηση της σύγκρουσης του Ναγκόρνο-Καραμπάχ που θα οδηγήσει σε ειρήνη και συμφιλίωση θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για την Αρμενία (και το Αζερμπαϊτζάν) να ενταχθούν στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ στο άμεσο μέλλον. Τα αρμενικά λόμπι στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και στην Ουάσιγκτον ασκούν μεγάλη πολιτική επιρροή. Το πλούσιο σε πετρέλαιο Αζερμπαϊτζάν ενδιαφέρεται για την ευρωπαϊκή αγορά.
Τούτου λεχθέντος, η Ρωσία θα αντισταθεί στην επέκταση της ΕΕ και του ΝΑΤΟ στην Υπερκαυκασία, μια εξαιρετικά στρατηγική γεωγραφική περιοχή που συνορεύει με την Ανατολική Ευρώπη και τη Δυτική Ασία, που απλώνεται στα βουνά του Νότιου Καυκάσου και συνδέει τη Μαύρη Θάλασσα και την Κασπία Θάλασσα. Η Αρμενία έχει μια στρατιωτική συμμαχία με τη Ρωσία, αλλά ο Πρωθυπουργός Νικόλ Πασινιάν απευθύνει όλο και περισσότερο έκκληση προς τη Δύση, ιδιαίτερα την ΕΕ.
Νωρίτερα αυτό το έτος, η ΕΕ δημιούργησε μια πολιτική αποστολή στην Αρμενία , ανταποκρινόμενη σε αίτημα του Ερεβάν, σχεδιάζοντας επιχειρήσεις σε πολλά σημεία στα σύνορα με το Αζερμπαϊτζάν. Ξεχωριστά, η ΕΕ υπέγραψε επίσης συμφωνία προμήθειας φυσικού αερίου με το Μπακού πέρυσι. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν χαιρέτισε το Αζερμπαϊτζάν ως «κρίσιμο εταίρο» για την εκτόνωση της ενεργειακής κρίσης στην Ευρώπη.
Το στρατηγικό συμφέρον της ΕΕ είναι η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν να ελαχιστοποιήσουν τη ρωσική επιρροή στην Υπερκαυκασία. Με τόσους πολλούς ισχυρούς γεωπολιτικούς παράγοντες που εμπλέκονται στην περιοχή του Καυκάσου, η κατάσταση είναι λεπτή. Η ισπανική πόλη της Γρανάδας είναι το μέρος που πρέπει να παρακολουθήσετε: σε δύο εβδομάδες, σχεδόν 50 ευρωπαϊκές χώρες αναμένονται για συνομιλίες στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας – συμπεριλαμβανομένων της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν.
Η Ρωσία θα φοβάται για την ασφάλεια και τη σταθερότητα των μουσουλμανικών δημοκρατιών της στον Καύκασο εάν οι δυτικές μυστικές υπηρεσίες εγκατασταθούν σε αυτή την ασταθή περιοχή με βίαιη ιστορία. Δεν είναι μυστικό ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες τροφοδότησαν τους δύο Τσετσενικούς πολέμους της Μόσχας (1994-2000).
Εκμεταλλευόμενες τις ανησυχίες της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν προχωρήσει επιθετικά στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας και στον Καύκασο. Η Αρμενία είναι φρούτο χαμηλά. Η Έγχρωμη Επανάσταση του 2018 («Βελούδινη Επανάσταση») ήταν μια ευκαιρία για την Αρμενία να αναπροσανατολίσει την εξωτερική της πολιτική προς την κατεύθυνση της Ευρώπης, χωρίς έντονο φανερά πολεμικό, αντιρωσικό ή φιλοδυτικό γεωπολιτικό προσανατολισμό.
Η Ευρώπη κατάλαβε τις γεωπολιτικές δυνατότητες με πολύ μεγαλύτερη επίγνωση από τη Ρωσία. Η Μόσχα πληρώνει σήμερα βαρύ τίμημα για τον εφησυχασμό της. Στο πρόσωπο του Πασινιάν, η Μόσχα έχει έναν «εχθρό» που ισχυρίστηκε ότι ήταν φίλος της και που προφανώς αντέδρασε, περιμένοντας να μπορέσει να βγάλει τη χώρα του από τη ρωσική τροχιά. Αυτή η ευκαιρία προέκυψε όταν ξεκίνησε η ειδική στρατιωτική επιχείρηση της Ρωσίας στην Ουκρανία πέρυσι.
Η αρμενική διασπορά στη Γαλλία άκουγε τους επιδέξιους ελιγμούς του Πασινιάν και ο Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ήταν έτοιμος να του δώσει ένα χέρι βοήθειας. Η κυβέρνηση Μπάιντεν και η ΕΕ δεν έμειναν πολύ πίσω. Η απόφαση του Πασινιάν να αποσυνδέσει την Αρμενία από το Ναγκόρνο-Καραμπάχ έλαβε σιωπηρή έγκριση από τη Δύση, καθώς αποτελεί το απαραίτητο πρώτο βήμα στην πορεία προς το Ατλαντικό σύστημα.
Ωστόσο, ο δρόμος θα έχει στροφές και η Ρωσία μπορεί να τον δυσκολέψει. Ο Πασινιάν είναι ένας σκληρός και πονηρός πελάτης . Το πιο δύσκολο κομμάτι θα είναι ο ελιγμός του να απομακρύνει την Αρμενία από τον CSTO και να κλείσει τη ρωσική βάση στο Gyumri.
Η Μόσχα έχει μια μεγάλη εικόνα του σχεδίου του ΝΑΤΟ να επεκτείνει την παρουσία της στον Καύκασο και, από εκεί, να βρέξει τα πόδια της στην Κασπία Θάλασσα και να πηδήξει στις στέπες της Κεντρικής Ασίας.
Ανακάλυψη στην Κεντρική Ασία
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, οι Ηνωμένες Πολιτείες πέτυχαν διπλωματική πρόοδο στην εναρκτήρια προεδρική συνάντηση του φόρουμ ηγετών C5+1 – Καζακστάν, Κιργιστάν, Τατζικιστάν, Τουρκμενιστάν, Ουζμπεκιστάν και Ηνωμένες Πολιτείες – υπό την προεδρία του Προέδρου Τζο Μπάιντεν στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών Συνέλευση στη Νέα Υόρκη την περασμένη Τρίτη.
Ο Μπάιντεν χαρακτήρισε τη συνάντηση « ιστορική στιγμή » για τη συνεργασία τους» με βάση την κοινή μας δέσμευση για κυριαρχία, ανεξαρτησία και εδαφική ακεραιότητα », μια έμμεση αναφορά στην ατζέντα των Ηνωμένων Πολιτειών για μείωση της ρωσικής κυριαρχίας στην περιοχή. Σύμφωνα με τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι περιφερειακές πρωτεύουσες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης αισθάνονται άβολα επειδή η στρατιωτική επέμβαση της Ρωσίας στην Ουκρανία δημιουργεί κακό προηγούμενο, δεδομένου ότι όλες οι χώρες της Κεντρικής Ασίας έχουν πληθυσμούς ρωσικής καταγωγής.
Ο Μπάιντεν συζήτησε την αντιτρομοκρατική συνεργασία, την περιφερειακή οικονομική διασύνδεση, μια νέα εμπορική πλατφόρμα « για να συμπληρώσει τη διπλωματική μας δέσμευση και να συνδέσει καλύτερα τους ιδιωτικούς μας τομείς » και, κυρίως, « τη δυνατότητα για νέο διάλογο για κρίσιμα ορυκτά για την ενίσχυση της ενεργειακής μας ασφάλειας και των αλυσίδων εφοδιασμού μας για τα επόμενα χρόνια ."
Η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου ανέφερε ότι οι έξι πρόεδροι συζήτησαν « μια σειρά ζητημάτων, όπως η ασφάλεια, το εμπόριο και οι επενδύσεις, η περιφερειακή συνδεσιμότητα, η ανάγκη σεβασμού της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας όλων των εθνών και οι συνεχιζόμενες μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση της διακυβέρνησης και του κράτους δικαίου . ” Υπογραμμίζει ότι ο Μπάιντεν « χαιρέτισε τις απόψεις των ομολόγων του για το πώς τα έθνη μας μπορούν να συνεργαστούν για να ενισχύσουν την κυριαρχία, την ανθεκτικότητα και την ευημερία των εθνών της Κεντρικής Ασίας προάγοντας παράλληλα τα ανθρώπινα δικαιώματα ».
Το έγγραφο αναφέρει τρεις πρωτοβουλίες: Η USAID θα φιλοξενήσει μια υπουργική συνάντηση για την περιφερειακή συνδεσιμότητα C5+1 στην Κεντρική Ασία τον Οκτώβριο « για να συζητηθούν συγκεκριμένες δράσεις ». έναρξη διαλόγου C5+1 για κρίσιμα ορυκτά « για την ανάπτυξη του τεράστιου ορυκτού πλούτου της Κεντρικής Ασίας και την προώθηση της ασφάλειας των κρίσιμων ορυκτών »· και υποστήριξη των ΗΠΑ για επενδύσεις για την ανάπτυξη μιας διακασπικής εμπορικής οδού (που ονομάζεται «Μεσαίος Διάδρομος») μέσω της Παγκόσμιας Σύμπραξης Υποδομών και Επενδύσεων (μια συλλογική προσπάθεια της Ομάδας των Επτά για τη χρηματοδότηση έργων υποδομής στις αναπτυσσόμενες χώρες).
Είναι ενδιαφέρον ότι ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ προσκλήθηκε ως «τιμητικός καλεσμένος» στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής για την Κεντρική Ασία που πραγματοποιήθηκε στη Ντουσάνμπε στις 14-15 Σεπτεμβρίου. Είναι η πρώτη φορά που το φόρουμ γνωστό ως Συμβουλευτική Σύνοδος Αρχηγών Κρατών της Κεντρικής Ασίας προσκαλεί έναν ηγέτη εκτός Κεντρικής Ασίας στο ετήσιο συνέδριό του. Πράγματι, ο περιφερειακισμός βρίσκεται σε πορεία στις στέπες, με φόντο το γεωπολιτικό σοκ της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, η οποία πλέον φθάνει σε διάσταση φθοράς.
Ο Middle Corridor έχει σχεδιαστεί για να συνδέει την Κίνα και τα εμπορευματικά δίκτυα σιδηροδρομικών εμπορευματοκιβωτίων της ΕΕ στις οικονομίες της Κεντρικής Ασίας, του Καυκάσου, της Τουρκίας και της Ανατολικής Ευρώπης μέσω των τερματικών σταθμών πορθμείων της Κασπίας και της Μαύρης Θάλασσας, παρακάμπτοντας το ρωσικό έδαφος.
Η τεκτονική αλλαγή στη γεωπολιτική του Καυκάσου συζητήθηκε κατά τη συνάντηση του Προέδρου Πούτιν με τον επισκεπτόμενο Κινέζο υπουργό Εξωτερικών Wang Yi, καθώς και κατά τη διάρκεια συζητήσεων στην Τεχεράνη μεταξύ του Ρώσου υπουργού Άμυνας Sergei Shoigu, επισκεπτόμενου, και Ιρανών στρατιωτικών αξιωματούχων. Αυτό το θέμα σίγουρα θα συζητηθεί μεταξύ του Πούτιν και του Σι Τζινπίνγκ κατά την επόμενη επίσκεψή του στην Κίνα τον επόμενο μήνα.
Υπάρχει σύγκλιση συμφερόντων μεταξύ Ρωσίας και Ιράν σχετικά με την περιοχή που αρνούνται οι ΗΠΑ στο στρατηγικό κέντρο της Κασπίας Θάλασσας. Αλλά το πλούσιο σε πετρέλαιο Αζερμπαϊτζάν είναι ένας αμφίθυμος εταίρος για τη Μόσχα , ενώ η Τεχεράνη έχει δύσκολες σχέσεις με το Μπακού. Είναι απολύτως κατανοητό ότι η ΕΕ και οι ΗΠΑ θα ενθαρρύνουν την προσέγγιση μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν (την οποία ενθαρρύνει και η Τουρκία για τους δικούς της λόγους).
Η προοπτική μιας μακροπρόθεσμης δυτικής παρουσίας στις περιοχές της Κασπίας και της Κεντρικής Ασίας, μέσω της Μαύρης Θάλασσας και του Καυκάσου, αποτελεί μεγάλη πρόκληση για τη ρωσική διπλωματία. Το παράδοξο είναι ότι ενώ η Δύση απέτυχε να νικήσει τη Ρωσία στον πόλεμο της Ουκρανίας, κερδίζει το πάνω χέρι έναντι του «εγγύς εξωτερικού» της Ρωσίας σε ένα τόξο περικύκλωσης.
Μένει να δούμε σε ποιο βαθμό η Κίνα είναι έτοιμη να συμμαχήσει με τη Ρωσία σε αυτόν τον γεωπολιτικό αγώνα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση επιλέγουν με διακριτικότητα να μην αμφισβητήσουν άμεσα τα κινεζικά συμφέροντα. Στην πραγματικότητα, η Κίνα μπορεί να χρειαστεί ακόμη και τον προτεινόμενο από τις ΗΠΑ διάδρομο μεταφοράς Trans-Caspian – τον Δρόμο του Μεταξιού του Καζακστάν.
πηγή: Indian Punchline
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου