Η εγγενής ένταση και η έλλειψη ουσιαστικής ανταλλαγής είναι χειρότερη από ό,τι κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, όταν οι δίαυλοι επικοινωνίας παρέμειναν ανοιχτοί.
Έρευνα-Επιμέλεια Άγγελος-Ευάγγελος Φ. Γιαννόπουλος Γεωστρατηγικός και Γεωπολιτικός αναλυτής και αρχισυντάκτης στο εβδομαδιαίο ηλεκτρονικό περιοδικό Mytilenepress. Contact : survivorellas@gmail.com-6945294197). Συντακτική ομάδα του Mytilenepress. "Διαφωνώ με αυτό που λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες". Η φράση έχει συνδεθεί άρρηκτα με τα έργα του Γάλλου φιλόσοφου Βολταίρου και εκφράζει απόλυτα τους συντάκτες του ηλεκτρονικού περιοδικού Mytilenepress. Στο Mytilenepress δημοσιεύονται όλες οι απόψεις. Aπαγορεύεται η αναδημοσίευση χωρίς την έγκριση του Μpress.
Οι σχέσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας βρίσκονται σε ιστορικό χαμηλό. η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη από όσο μπορούμε να φανταστούμε. Μιλώντας με ανώτερους Ρώσους αξιωματούχους, είναι προφανές ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετωπίζουν τους πρώτους ως ορκωτό εχθρό. Για να πάρετε μια ιδέα, είναι σαν ένας ανώτερος Ρώσος αξιωματούχος να ρώτησε: «Τι περιμένετε από εμένα;» Η απάντηση μπορεί να είναι: «Μακάρι να πεθάνεις».
Η εγγενής ένταση και η έλλειψη ουσιαστικής ανταλλαγής είναι χειρότερη από ό,τι κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, όταν οι δίαυλοι επικοινωνίας παρέμειναν ανοιχτοί. Το χάσμα αυτό επιδεινώνεται από την έλλειψη πολιτικού αισθήματος των Ευρωπαίων πολιτικών ηγετών, με τους οποίους δεν κατέστη δυνατή η ουσιαστική συζήτηση.
Οι Ρώσοι αξιωματούχοι αναγνωρίζουν τους κινδύνους αυτής της κατάστασης. Ωστόσο, δεν ξέρουν πώς να το φτιάξουν. Το νόημα της ομιλίας γλίστρησε επίσης από την απόλυτη εχθρότητα στη μικροπρέπεια: οι Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, θα μπορούσαν να εμποδίσουν τους εργάτες να εισέλθουν στη ρωσική αποστολή στον ΟΗΕ για να επισκευάσουν σπασμένα τζάμια. Η Μόσχα, απρόθυμα, δεν έχει άλλη επιλογή από το να απαντήσει με εξίσου κακότροπο τρόπο, και οι σχέσεις έχουν χαλάσει.
Είναι παραδεκτό ότι ο σκόπιμα παραπλανητικός «πληροφοριακός πόλεμος» κυριαρχείται εξ ολοκλήρου από τον δυτικό Τύπο, ο οποίος μόνο πυροδοτεί την ατμόσφαιρα. Και παρόλο που υπάρχουν διάσπαρτα δυτικά εναλλακτικά μέσα ενημέρωσης και αυξάνονται σε κλίμακα και σημασία, δεν είναι εύκολο να τα κινητοποιήσεις (είναι και διαφορετικά και ατομικιστικά). Η ετικέτα «απολογητής του Πούτιν» παραμένει επίσης τοξική για οποιονδήποτε αυτόνομο πάροχο πληροφοριών και μπορεί να καταστρέψει την αξιοπιστία με μια πτώση.
Στη Ρωσία, γίνεται κατανοητό ότι η Δύση αυτή τη στιγμή ζει σε μια «ψευδή κανονικότητα» – μια παρένθεση στον δικό της πολιτιστικό πόλεμο (ανυπομονώντας για το 2024). Οι Ρώσοι, ωστόσο, βλέπουν σαφείς παραλληλισμούς με τη δική τους εμπειρία ριζοσπαστικής πολιτικής πόλωσης – όταν η Σοβιετική Νομενκλατούρα απαίτησε συμμόρφωση με την κομματική «γραμμή» διαφορετικά αντιμετωπίζει κυρώσεις.
Η Μόσχα είναι ανοιχτή σε διάλογο με τη Δύση, αλλά μέχρι στιγμής οι συνομιλητές εκπροσωπούν μόνο τον εαυτό τους και δεν έχουν εντολή. Αυτή η εμπειρία μας επιτρέπει να συμπεράνουμε ότι δεν έχει νόημα να «χτυπάς το κεφάλι σου» στον τοίχο από τούβλα της ιδεολογικής δυτικής ηγεσίας – οι ρωσικές αξίες είναι απλώς ένα κόκκινο κουρέλι για τον «ταύρο» δυτικό ιδεολογικό. Ωστόσο, δεν είναι σίγουρο ότι όταν έρθει η ώρα, κάποιος εξουσιοδοτημένος συνομιλητής (ικανός για δέσμευση) θα παραστεί στην Ουάσιγκτον για να πάρει τηλέφωνο.
Ωστόσο, η προβλεπόμενη εχθρότητα της Δύσης προς τη Ρωσία θεωρείται ότι έχει θετικές πτυχές, αλλά και σοβαρούς κινδύνους (απουσία συνθηκών για τη χρήση και την ανάπτυξη όπλων). Οι συνομιλητές επισημαίνουν ότι η περιφρόνηση της Δύσης για τους Ρώσους –και η ρητή έχθρα της– επέτρεψαν τελικά στη Ρωσία να προχωρήσει πέρα από τον εξευρωπαϊσμό του Μεγάλου Πέτρου. Αυτό το τελευταίο επεισόδιο θεωρείται σήμερα ως εκτροπή από το πραγματικό πεπρωμένο της Ρωσίας (αν και πρέπει να το δούμε στο πλαίσιο της ανόδου του μεταβεστφαλικού ευρωπαϊκού έθνους-κράτους).
Η εχθρότητα που έδειξαν οι Ευρωπαίοι απέναντι στον ρωσικό λαό (και όχι μόνο στη διακυβέρνησή του) ώθησε τη Ρωσία να «γίνει ξανά ο εαυτός της», κάτι που ήταν πολύ ωφέλιμο για αυτήν. Ωστόσο, αυτή η αλλαγή δημιουργεί κάποια ένταση: Είναι προφανές ότι τα δυτικά «γεράκια» σαρώνουν συνεχώς τη ρωσική σκηνή για να εντοπίσουν έναν οικοδεσπότη μέσα στο πολιτικό σώμα στον οποίο θα εισαγάγουν τα σπόρια της ένοπλης Νέας Ηθικής Τάξης τους - στόχος τους είναι να να βυθιστεί στη ρωσική κοινωνία και να την κατακερματίσει.
Αναπόφευκτα, η ρητή προσκόλληση στη δυτική κουλτούρα προκαλεί κάποια επιφυλακτικότητα στο κυρίαρχο «πατριωτικό κίνημα». Οι Ρώσοι (κυρίως στη Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη) που κλίνουν προς τον ευρωπαϊκό πολιτισμό αισθάνονται μια κάποια ένταση. Δεν είναι ούτε ψάρια ούτε πτηνά: η Ρωσία εξελίσσεται προς μια νέα ταυτότητα και έναν νέο «τρόπο ύπαρξης», ενώ οι Ευρωπαίοι βλέπουν τα σημεία αναφοράς τους να υποχωρούν. Σε γενικές γραμμές, αυτή η αλλαγή θεωρείται αναπόφευκτη και ότι έφερε μια γνήσια ρωσική αναγέννηση και μια αίσθηση εμπιστοσύνης.
Η αναβίωση της θρησκείας, μας είπαν, στην πραγματικότητα ξεκίνησε αυθόρμητα, με το άνοιγμα των εκκλησιών μετά το τέλος του κομμουνισμού. Πολλές νέες εκκλησίες χτίστηκαν (περίπου το 75% των Ρώσων αυτοαποκαλούνται Ορθόδοξοι σήμερα). Υπό μια ορισμένη έννοια, η Ορθόδοξη «αναγέννηση» έχει μια εσχατολογική πινελιά – που οφείλεται εν μέρει σε αυτό που ένα άτομο αποκάλεσε την ανταγωνιστική «εσχατολογία» της τάξης των κανόνων! Αξίζει να σημειωθεί ότι λίγοι συνομιλητές μετάνιωσαν για τους κοσμικούς «Ρώσους φιλελεύθερους» (που έφυγαν από τη Ρωσία) - «καλή απαλλαγή» (αν και κάποιοι επέστρεψαν). Υπάρχει εδώ ένα στοιχείο καθαρισμού της κοινωνίας από τον «δυτικισμό» των προηγούμενων αιώνων – αν και η αμφιθυμία είναι αναπόφευκτη: ο ευρωπαϊκός πολιτισμός –τουλάχιστον όσον αφορά τη φιλοσοφία και την τέχνη– ήταν, και εξακολουθεί να είναι, ουσιαστικό συστατικό της ρωσικής πνευματικής ζωής και δεν είναι ετοιμάζεται να εξαφανιστεί.
Ο πολιτικός τομέας
Δεν είναι εύκολο να εκφράσουμε την αίσθηση με την οποία η «απόλυτη» νίκη της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει συγχωνευθεί με την έννοια της συνεχιζόμενης αναβίωσης της νέας αίσθησης της ταυτότητας της Ρωσίας. Η νίκη στην Ουκρανία έχει κατά κάποιο τρόπο ταυτιστεί με ένα μεταφυσικό πεπρωμένο – ως κάτι εξασφαλισμένο και εξελισσόμενο. Η στρατιωτική ηγεσία της Ρωσίας (όπως είναι κατανοητό) παραμένει μαμά για το πιθανό δομικό/θεσμικό αποτέλεσμα. Ωστόσο, οι συζητήσεις (σε τηλεοπτικούς δέκτες) επικεντρώνονται περισσότερο στους καυγάδες και τα σχίσματα που διαλύουν το Κίεβο παρά στις λεπτομέρειες του πεδίου της μάχης, όπως συνέβαινε μέχρι τώρα.
Εννοείται ότι το ΝΑΤΟ υπέστη ολική ήττα στην Ουκρανία. Η κλίμακα και το βάθος της αποτυχίας του ΝΑΤΟ μπορεί να εξέπληξαν τη Ρωσία, αλλά θεωρείται ως απόδειξη της προσαρμοστικότητας και της τεχνολογικής καινοτομίας της Ρωσίας στην ενσωμάτωση και στην επικοινωνία για όλα τα όπλα. Η «απόλυτη νίκη» μπορεί να γίνει κατανοητή ως «δεν υπάρχει αμφιβολία» ότι η Μόσχα θα επιτρέψει στην Ουκρανία να γίνει ξανά απειλή για την ασφάλεια της Ρωσίας.
Οι Ρώσοι αξιωματούχοι θεωρούν ότι η Ουκρανία και οι πόλεμοι Ισραήλ-Μέσης Ανατολής συνδυάζονται για να κατατμήσουν τη Δύση σε διακριτές, συγκρουόμενες σφαίρες, οδηγώντας τη Δύση σε κατακερματισμό και πιθανή αστάθεια. Οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετωπίζουν οπισθοδρομήσεις και προκλήσεις που θα αποκαλύψουν περαιτέρω την απώλεια της αποτροπής, επιδεινώνοντας το άγχος των Αμερικανών για την ασφάλειά τους.
Η Μόσχα γνωρίζει πόσο έχει αλλάξει το πολιτικό ζήλο στο Ισραήλ (μετά τη ριζοσπαστική κυβέρνηση που δημιουργήθηκε μετά τις τελευταίες ισραηλινές εκλογές), και επομένως τα όρια που προκύπτουν για πολιτικές πρωτοβουλίες από τα δυτικά κράτη. Παρακολουθεί προσεκτικά τα σχέδια του Ισραήλ σχετικά με τον Νότιο Λίβανο. Η Ρωσία συντονίζεται με άλλα κράτη για να αποφύγει τη διολίσθηση σε έναν μεγάλο πόλεμο. Η επίσκεψη του Προέδρου Raisi στη Μόσχα την περασμένη εβδομάδα φέρεται να επικεντρώθηκε στη συνολική στρατηγική συμφωνία που βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση και περιλάμβανε κυρίως την υπογραφή ενός εγγράφου για την καταπολέμηση των δυτικών κυρώσεων που επιβλήθηκαν στα δύο κράτη.
Όσον αφορά την αναδυόμενη παγκόσμια τάξη πραγμάτων, η Μόσχα θα αναλάβει την προεδρία των BRICS τον Ιανουάριο του 2024. Αυτή είναι ταυτόχρονα μια τεράστια ευκαιρία για την εγκαθίδρυση του πολυπολικού κόσμου των BRICS σε μια εποχή ευρείας γεωπολιτικής συναίνεσης στον Παγκόσμιο Νότο – αλλά και μια πρόκληση. Η Μόσχα βλέπει το παράθυρο ευκαιρίας που προσφέρει η προεδρία της, αλλά γνωρίζει πολύ καλά ότι τα κράτη BRICS απέχουν πολύ από το να είναι ομοιογενή. Όσον αφορά τους πολέμους του Ισραήλ, η Ρωσία έχει και ένα ισχυρό εβραϊκό λόμπι και μια ρωσική διασπορά στο Ισραήλ που επιβάλλει ορισμένα συνταγματικά καθήκοντα στον πρόεδρο. Η Ρωσία πιθανότατα θα ενεργήσει προσεκτικά στην ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση προκειμένου να διατηρήσει τη συνοχή των BRICS. Ορισμένες σημαντικές μορφές οικονομικών και χρηματοπιστωτικών καινοτομιών θα προκύψουν από τη ρωσική προεδρία των BRICS.
Όσον αφορά το «πρόβλημα της ΕΕ» της Ρωσίας, ως αντίστιξη στο λεγόμενο «πρόβλημα της Ρωσίας» της Ευρώπης, η ΕΕ και το ΝΑΤΟ (μετά το Μαϊντάν) ανέπτυξαν τον ουκρανικό στρατό σε έναν από τους μεγαλύτερους και καλύτερα εξοπλισμένους στρατούς του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη. Αφού οι προτάσεις για μια διευθέτηση Ουκρανίας-Ρωσίας τον Μάρτιο του 2022 έθεσαν βέτο από τους Μπόρις Τζόνσον και Μπλίνκεν – και καθώς το αναπόφευκτο ενός μακρύτερου, πιο έντονου πολέμου έγινε βέβαιο – η Ρωσία κινητοποίησε και προετοίμασε τις δικές της αλυσίδες εφοδιασμού. Ωστόσο, οι ηγέτες της ΕΕ κινούνται τώρα για να «κλείσουν τον βρόχο» προβάλλοντας αυτή τη ρωσική στρατιωτική επέκταση (η ίδια αντίδραση στην εντεινόμενη παρουσία του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία) ως απόδειξη ενός ρωσικού σχεδίου για εισβολή στην ηπειρωτική Ευρώπη. Σε κάτι που φαίνεται να είναι μια συντονισμένη προσπάθεια, τα δυτικά κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης προσπαθούν να βρουν οτιδήποτε που έστω και ελάχιστα μοιάζει με στοιχεία των υποτιθέμενων «σχεδίων» της Ρωσίας κατά της Ευρώπης.
Το φάντασμα του ρωσικού ιμπεριαλισμού εγείρεται για να δημιουργήσει φόβο στον ευρωπαϊκό πληθυσμό και να υποστηρίξει ότι η Ευρώπη πρέπει να αφιερώσει πόρους για να προετοιμάσει την επιμελητεία της για έναν μελλοντικό πόλεμο με τη Ρωσία. Αυτή είναι μια νέα ανατροπή στον φαύλο κύκλο της απειλής του πολέμου που δεν προμηνύεται καλό για την Ευρώπη. Για την Ευρώπη, δεν υπήρχε ρωσικό «πρόβλημα» έως ότου οι νεοσυντηρητικοί άρπαξαν το «άνοιγμα» του Μαϊντάν για να αποδυναμώσουν τη Ρωσία. Πηγή : Στρατηγική Κουλτούρα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου